Deonú Probháide

Ag cur isteach ar Phrobháid - Céim ar Chéim >

Treoir aturnae maidir le hiarratas a dhéanamh ar Dheonú Probháide

Nuair a fhaigheann duine bás tar éis uacht bhailí a dhéanamh agus seiceadóir ceaptha, is féidir leis an seiceadóir iarratas a dhéanamh ar Dheonú Probháide. Nuair a eisítear an deonú déanann an seiceadóir sócmhainní an duine nach maireann a riaradh de réir théarmaí na huachta.

Doiciméid a theastaíonn le haghaidh Deonú Probháide

Bain úsáid as an seicliosta seo lena chinntiú go bhfuil na doiciméid riachtanacha go léir agat le haghaidh d’iarratas probháide:

Doiciméid Riachtanacha:

  1. Fógra Iarratais
  2. Mionn Seiceadóra (bunaidh amháin – níl aon chóip de dhíth). Cinntigh go n-úsáideann tú an fhoirm cheart:  Mionn Seiceadóra - Probháid
  3. Uacht bhunaidh agus codaisíl (má bhaineann)
  4. Clárú uachta amháin (cóip den uacht atá deimhnithe ag aturnae mar chóip dhílis den bhunchóip)
  5. Teastas báis bhunaidh nó teastas báis eatramhach ó Chróinéir (mura bhfuil teastas báis eisithe fós). Ní mór teastas bunaidh a chur isteach – ní ghlacfar le cóipeanna.
  6. Fógra Admhála (Probháid) faighte ó Revenue.ie i leith básanna ar nó tar éis 5 Nollaig, 2001
  7. Mionnscríbhinn Ioncaim Intíre (CA24) a fuarthas ó Revenue.ie maidir le básanna roimh 5 Nollaig, 2001
  8. Táille Phrobháide

Doiciméid a theastaíonn in imthosca áirithe:

  1. Mionnscríbhinn ar Inniúlacht Tiomnaithe ó dhochtúir: má rinneadh an uacht laistigh de 10 mbliana ó dháta an bháis agus Léiríonn Teastas Báis lagú cognaíocha, Alzheimer, nó néaltrú mar chúis bháis.
  2. Mionnscríbhinn chun Finné a Fhianú: mura bhfuil clásal fianaithe bailí san uacht.
  3. Mionnscríbhinn ar Thruailliú agus ar Choinníoll: má tá an uacht stróicthe nó má léiríonn sí comharthaí go bhféadfadh doiciméad eile a bheith ceangailte léi.
  4. Foirm chun Riarachán a Thréigean: más mian le seiceadóir a chearta a thréigean.
  5. Foirm um Thiomnacht Charthanúil: má tá tiomnacht charthanúil san uacht, ní mór duit an Fhoirm Tiomnachta Carthanúla a chomhlánú.
  6. Ordú Cúirte/Oifigeach Probháide: beidh Ordú Cúirte/Oifigeach Probháide ag teastáil ó chineálacha áirithe iarratas speisialaithe. Féach ar Ordú 79 de na Rialacha Cúirte. Má tá ordú Cúirte/Oifigeach Probháide déanta ní mór tagairt a dhéanamh dó sa mhionn.

 

Rudaí tábhachtacha le seiceáil

Chun moill neamhriachtanach a sheachaint agus d’iarratas á phróiseáil tá sé tábhachtach go ndeimhníonn tú go bhfuil na doiciméid go léir iomlán agus cruinn sula gcuireann tú isteach é. Is iad seo a leanas na saincheisteanna coitianta as a dtagann ceisteanna agus moilleanna:

  • Teideal: Cinntigh go bhfuil an teideal atá sonraithe sa mhionn ceart.
  • Giurád: Caithfidh an giurád a bheith iomlán agus gan earráidí nó easnaimh. Tá tuilleadh eolais ar conas an giurád a chomhlánú le fáil sna samplaí de leathanach ar ghiurád ceart agus mícheart.
  • Doiciméid a Chuirtear sa Mhionn: Caithfidh gach doiciméad a thaispeánfar, lena n-áirítear an uacht bhunaidh más infheidhme, a bheith sínithe ag an iarratasóir agus ag an gcoimisinéir mionn.
  • Ainm agus Seoladh an duine a fuair bás: Caithfidh ainm an duine a fuair bás chomh maith le haon athruithe ar a n-ainm agus a seoladh a bheith comhsheasmhach ar fud na ndoiciméad go léir.
  • Táille Iarratais: Ní mór an táille cheart a chur san áireamh le d’iarratas. Tá liosta iomlán na dtáillí le fáil ar an leathanach Foghlaim faoi Tháillí.
  • Foirm Fógra Admhála (Probháide): Cinntigh le do thoil an leagan is déanaí den fhoirm seo a chur isteach.

 

    Tá tuilleadh eolais chun cabhrú leat le d’iarratas le fáil i ngach ceann de na rannáin thíos:

    Mionn - iarratais phrobháide

    Is doiciméad scríofa faoi mhionn é mionn a dheimhníonn go ndéanfaidh an t-iarratasóir an t-eastát a riar agus a chuntas go dílis.

    Úsáid an fhoirm shonrach atá liostaithe faoi na doiciméid riachtanacha le haghaidh Deonú Probháide

     

    Ní gá ach bunchóip an mhionn a chur isteach, le do thoil. Níl cóipeanna ag teastáil.

    Ceanglais maidir le mionn ar iarratas probháide a chomhlánú
    • Cinntigh go bhfuil ainmneacha agus seoltaí na bpáirtithe uile comhsheasmhach ar fud na ndoiciméad go léir - ní mór aon difríochtaí in ainmneacha agus seoltaí a chur san áireamh sa mhionn.
    • Deimhnigh nach ndeachaigh an té a fuair bás isteach i bpáirtnéireacht shibhialta tar éis dóibh an uacht a dhéanamh.
    • Cinntigh go bhfuil an teideal atá sonraithe sa mhionn ceart.
    • Deimhnigh gurb iad an duine a fuair bás agus an seiceadóir(í)/iarratasóir(í) atá ainmnithe sa mhionn na daoine céanna dá dtagraítear dóibh san uacht agus sa teastas báis.
    • Deimhnigh go bhfuil dáta agus ionad an bháis atá liostaithe sa mhionn ag teacht leis na cinn ar an teastas báis.
    • Luaigh gaol an iarratasóra/na n-iarrthóirí leis an duine a fuair bás.
    • Cinntigh go bhfuil eastát comhlán na hÉireann ag teacht le d’Fhoirm Fógra Admhála (Probháide).
    • Fíoraigh go gcomhlíonann an Giurád IR Uimh. 95 de 2009 agus go bhfuil sé críochnaithe sula gcuirtear faoi bhráid aturnae é. Féach ar shamplaí de Ghiúráid chearta agus mhíchearta.
    • Cinntigh go bhfuil an clásal comhdaithe ina iomláine.
    • Cinntigh go bhfuil gach doiciméad a thaispeánfar sa mhionn sínithe agus dátaithe ag an teisteoir agus ag an duine ar tugadh an mionn os a gcomhair. Ní mór an foilseán féin a shíniú - ní ghlactar le bileoga foilseáin.
    • Ní mór dáta gach foilseán a lua sa mhionn.

    Teideal - iarratais phrobháide

    Ní mór don mhionn an teidlíocht atá ag an té atá ag cur isteach an t-iarratas a shonrú.

    Tá sé ríthábhachtach a chinntiú go sonraítear an teideal i gceart, go bhfuil ainmneacha cruinn agus comhsheasmhach ar fud an pháipéir ar fad, agus go bhfuil siad ag teacht leis na cinn san uacht.

    Má tá teideal mícheart nó neamhiomlán nó má tá na hainmneacha sonraithe ar neamhréir le doiciméid eile, ní rachaidh d’iarratas probháide ar aghaidh.

    Samplaí de theideal d’iarratasóir aonair:

    • "Is mise an t-aon seiceadóir atá ainmnithe san uacht sin.” 
    • "Is mise an t-aon seiceadóir a mhaireann."
    • "Tá mé ar dhuine de na seiceadóirí atá ainmnithe san uacht sin, agus cearta an tseiceadóra nó na seiceadóirí eile á gcoinneáil agam.”
    • "Tá mé ar dhuine de na seiceadóirí atá ainmnithe san uacht sin, agus an seiceadóir eile, AB, tar éis a gcearta ar thréigean dar dáta an xx lá de xxxx 202x a mharcáil mé m'ainm sular mhionnaigh mé an t-ainm seo."
    • "Is mise an seiceadóir ionaid atá ainmnithe san uacht sin, an t-aon seiceadóir tionscanta AB a fuair bás roimh an duine éagtha.”
    • "Bhí mé i mo chomhpháirtí i ngnólacht Aturnaetha AB ar dháta báis an duine éagtha agus mar sin bhí duine de na seiceadóirí a ainmníodh san uacht sin, ag forchoimeád cearta an tseiceadóra nó na seiceadóirí eile."
    • "Ba mise an t-aon phríomhaí i ngnólacht Aturnaetha AB ar dháta báis an éagaigh agus mar sin bhí mé ar dhuine de na seiceadóirí a ainmníodh san uacht sin.”

    Samplaí de theideal d’iarratasóirí iolracha:

    • "Is sinne na seiceadóirí atá ainmnithe san uacht sin."
    • "Is sinne na seiceadóirí marthanacha atá ainmnithe san uacht sin."
    • "Beirt de na seiceadóirí sinn atá ainmnithe san uacht sin. Tar éis don seiceadóir eile, AB, a gcearta ar thréigean dar dáta an xx lá de xxxx 202x a thréigean go cuí, tá ár n-ainmneacha marcáilte againn roimh an mhionnú seo.”
    • "Is sinne na seiceadóirí ionaid atá ainmnithe san uacht sin, an t-aon seiceadóir tionscanta AB a fuair bás roimh an duine éagtha."
    • "Is beirt comhpháirtithe muid i ngnólacht Aturnaetha AB ar dháta báis an duine éagtha agus mar sin tá beirt de na seiceadóirí ainmnithe san uacht sin, ag forchoimeád cearta na seiceadóirí eile."
     

    Uacht

    Ceanglais le hAighneacht Uachta

    Cuir uacht bhunaidh nó cóip dheimhnithe cúirte isteach le d’iarratas Deonú Probháide nó uachta atá i gceangal leis. Caithfidh an doiciméad seo a bheith sínithe ag an iarratasóir/na hiarratasóirí agus ag an gcoimisinéir ar cuireadh an mionn os a chomhair.

    Ceanglais Doiciméadúcháin Bhreise

    I gcásanna áirithe, b’fhéidir go mbeidh ort doiciméid bhreise a sholáthar in éineacht leis an uacht:

    • Mionnscríbhinn chun Finné a Fhianú nó Ordú Cúirte: Ag teastáil nuair: 
      • The will lacks a valid attestation clause.
      • There are amendments to the will requiring an explanation for those changes or additions.
      • The will is composed of multiple separate sheets of paper.
    • Mionnscríbhinn ar Thruailliú agus ar Choinníoll: Bíonn gá leis seo, má dhéantar damáiste don uacht nó má tá comharthaí ann go bhféadfadh doiciméad eile a bheith ceangailte léi.
    • Ordú an Oifigigh Phrobháide: Ag teastáil nuair:
      • Déanann an uacht tagairt do dhoiciméid bhreise ar nós léarscáileanna nó liostaí.
      • Is i dteanga iasachta atá an uacht agus teastaíonn fíorú aistriúcháin.
      • Déantar an uacht a thaisceadh in oifig na gCoimircithe Cúirte.

    Tréigean

    Cad is brí le tréigean?

    Seo é nuair is mian le seiceadóir nó neasghaol a gcearta chun an t-eastát a riar a thréigean. 

    De ghnáth ní bhíonn duine ar bith a thréigean in ann a bheith rannpháirteach i riaradh an eastáit ag aon chéim amach anseo, mura dtugann an Chúirt cead dóibh é sin a dhéanamh.

    Chun tréigean a chur chun cinn, tá dhá rud ag teastáil:

     

    1. Ní mór don té atá ag tréigean, an Fhoirm chun Riarachán a Thréigean a chomhlánú agus a shíniú i láthair finné neodrach.
    2. Ní mór an Fhoirm chun Riarachán a Thréigean chomhlánaithe a thaispeáint i gceart sa mhionn.

     

    Tréigean idir 1 agus 3 bliana roimh iarratas a dhéanamh: Má rinneadh an tréigean a fhorghníomhú idir 1 agus 3 bliana roimh an iarratas ar dheonú ionadaíochta tosaigh, is gá litir a fháil ón aturnae lóisteála chun a dheimhniú go bhfuil an duine fós beo agus cead ón duine atá ag tréigean, á rá go bhfuil a dtréigean fós bailí, a chur faoi iamh.

    Tréigean níos mó ná 3 bliana roimh iarratas a dhéanamh: Má rinneadh an tréigean idir 1 agus 3 bliana roimh an iarratas tosaigh ar dheonú ionadaíochta, beidh gá le tréigean nua-fhorghníomhaithe.

    Mionnscríbhinní

    Mionnscríbhinn ar Inniúlacht Tiomnaithe

    Teastaíonn Mionnscríbhinn ar Inniúlacht Tiomnaithe i gcónaí nuair:

    1. Fuair an duine bás in ospidéal síciatrach.
    2. Rinneadh an uacht laistigh de 10 mbliana ó dháta an bháis agus tagraíonn an teastas báis do Alzheimer, néaltrú nó lagú cognaíocha.
    3. Rinneadh an uacht nuair a bhí an té a fuair bás in ospidéal síciatrach.

    Ní mór don Mhionnscríbhinn ar Inniúlacht Tiomnaithe

    1. Bheith ó dhochtúir.
    2. Soiléiriú a dhéanamh ar mhéid an eolais a bhí ag an dochtúir ar chumas meabhrach an éagaigh, ag sonrú cé acu othar a bhí ann nó an ndearna an dochtúir athbhreithniú ar thaifid leighis thart ar an am a rinneadh an uacht.

    Mionnscríbhinn chun Finné a Fhianú

    1. Bheith ó dhuine a shínigh nó a bhí i láthair ag an am a cruthaíodh an uacht, nó doiciméad breise, go hoifigiúil.
    2. Aghaidh a thabhairt ar na pointí a d’ardaigh an Oifig Phrobháide, ag cinntiú go raibh an doiciméad sínithe nó comhlánaithe i gceart agus go dleathach.

    Mionnscríbhinn ar Thruailliú agus ar Choinníoll

    1. A bheith curtha ar fáil ag duine a bhfuil eolas acu ar na himeachtaí a bhaineann leis an uacht, go háirithe na gnéithe atá i gceist, fiú mura bhfaca siad síniú na huachta.
    2. Tabhair aghaidh ar na hábhair imní nó ceisteanna a d’ardaigh an Oifig Phrobháide.

    Féach ar shamplaí de Ghiúráid chearta agus mhíchearta.